Karolina Kędzierska–Kapuza
Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych PUM w Szczecinie
Kierownik:
prof. dr hab. n. med. Kazimierz Ciechanowski
Bogusław Walatek
Fresenius Nephrocare Polska
Maria Piątak
Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych PUM w Szczecinie
Kierownik:
prof. dr hab. n. med. Kazimierz Ciechanowski
Kazimierz Ciechanowski
Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych PUM w Szczecinie
Kierownik:
prof. dr hab. n. med. Kazimierz Ciechanowski
W opracowaniu podano aktualny, zgodny z obowiązującymi zaleceniami ASFA z 2016 r stan wiedzy dotyczący stosowania różnych technik aferezy. Opisano poszczególne techniki oraz omówiono ich zastosowanie w różnych sytuacjach klinicznych. Przedstawiono dostępne dane odnośnie liczby przeprowadzonych zabiegów leczniczej aferezy w Polsce oraz obecne
zasady rozliczania tych procedur przez NFZ. Przedstawiono argumenty za i przeciw stosowaniu metod selektywnej i nieselektywnej plazmaferezy. Istnieje uzasadniona potrzeba zwiększenia dostępności leczenia zabiegami
aferezy w Polsce. Pierwszorzędne znacznie ma zmiana zasad rozliczania zabiegów przez NFZ. Ważnym elementem, który, z jednej strony może poprawić skuteczność leczenia, z drugiej, zracjonalizować wydatkowanie środków na leczenie powinno być stworzenie Ośrodków Specjalistycznych zajmujących się leczeniem aferezą. Przy odpowiedniej kwalifikacji chorych i w rękach doświadczonego personelu lecznicza afereza jest zabiegiem bezpiecznym, obarczonym niewielkim odsetkiem ryzyka powikłań. Kwalifikacja powinna odbywać się na podstawie wyników wiarygodnych badań klinicznych i obrazu klinicznego.
W przypadku niektórych rozpoznań metodą z wyboru nadal pozostaje klasyczna plazmafereza lub lecznicza wymiana osocza. W większości przypadków brak jest dostatecznych dowodów naukowych na jednoznaczne wskazanie metody
z wyboru do zastosowania w leczeniu danej jednostki chorobowej. W przypadku pewnego rozpoznania, szczególnie chorób o charakterze przewlekłym, przydatne mogą być metody selektywne (wąskie „okno terapeutyczne”). Przy istnieniu niepewności diagnostycznej do rozważenia pozostaje wykorzystanie metod o niskiej swoistości (szerokie „okno terapeutyczne”). W żadnym jednak przypadku brak dostępności aferezy nie powinien doprowadzać do opóźnienia lub zaniechania leczenia.
(NEFROL. DIAL. POL. 2019, 23, 85-96)
The study presents the current state of knowledge regarding the use of various apheresis techniques in line with the current (2016) ASFA recommendations. Individual techniques are described and their application in various clinical situations discussed. Available data on the number of treatments performed in Poland and current principles of financing by the National
Health Fund (NFZ) of these procedures are presented. The arguments for and against the use of selective and non-selective plasmapheresis are presented. There is a justified need to increase the availability of treatment with
apheresis in Poland. The change of treatment principles of financing by the National Health Fund (NFZ) is a priority. An important element, which on the one hand may improve the effectiveness, on the other, rationalize spending of funds for treatment should be the creation of Specialist Centers performing various procedures of apheresis. With the appropriate qualification of patients and with experienced staff, therapeutic apheresis is a safe and low risk procedure. Qualification should be based on the results of reliable clinical trials and clinical presentation. For some diagnoses, classical plasmapheresis or therapeutic plasma exchange remain the method of choice. In most cases, there is insufficient scientific evidence to clearly indicate the method of choice for use in the treatment of a given disease entity. In the case of some diagnosis, especially chronic diseases, selective methods (narrow „therapeutic window”) may be useful. With the existence of diagnostic uncertainty, the use of methods with low specificity (broad „therapeutic window”) remains to be considered. In no case, however, the lack of access
to apheresis mshould lead to delay or avoidance of treatment.
(NEPROL. DIAL. POL. 2019, 23, 85-96)