Rola pielęgniarki w kontroli ciśnienia tętniczego u chorych przewlekle hemodializowanych

Diagnostyka i leczenie atypowego zespołu hemolityczno-mocznicowego u osób dorosłych – aktualizacja zaleceń Grupy Roboczej Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego (rok 2024)
17 October 2024
Dializa hybrydowa u chorego w wieku podeszłym prowadzona w okresie zmiany formy leczenia nerkozastępczego z hemodializy na dializę otrzewnową – opis przypadku
6 February 2025

Agnieszka Schefler

Rola pielęgniarki w kontroli ciśnienia tętniczego u chorych przewlekle hemodializowanych

Agnieszka Schefler

Pomimo postępu technik dializacyjnych i farmakoterapii większość pacjentów hemodializowanych nadal nie osiąga zadowalającej kontroli ciśnienia tętniczego. Jednym z powodów braku skuteczności leczenia jest niepodejmowanie lub zbyt późne podejmowanie przez personel medyczny, w tym pielęgniarski bezpośrednio zaangażowany w prowadzenie zabiegu hemodializy, działań, które mają na celu optymalizację terapii. Zjawisko to zwane inercją terapeutyczną stanowi istotne wyzwanie dla różnych obszarów medycyny, w tym przewlekłej dializoterapii. Właściwa współpraca pacjenta z personelem medycznym jest warunkiem uniknięcia inercji terapeutycznej. Bierna postawa pielęgniarki wpływa niekorzystnie na jakość opieki. Celem pracy była ocena zależności pomiędzy wiedzą pielęgniarek nt. zasad leczenia nadciśnienia tętniczego a stopniem przestrzegania zaleceń terapeutycznych przez pacjentów przewlekle hemodializowanych, a także identyfikacja przyczyn inercji terapeutycznej w leczeniu nadciśnienia tętniczego w tej populacji chorych. Przeprowadzono badanie ankietowe wśród pacjentów i personelu pielęgniarskiego oraz analizę dokumentacji medycznej chorych przewlekle hemodializowanych. W badaniu uczestniczyły łącznie 162 osoby, w tym 74 pacjentów hemodializowanych w 5 ośrodkach dializ oraz 88 pielęgniarek dializacyjnych. Wyniki badania wykazały istotną rolę pacjenta hemodializowanego w samokontroli i zapobieganiu inercji terapeutycznej w leczeniu nadciśnienia tętniczego, wpływ współpracy pacjenta z zespołem terapeutycznym oraz kluczową rolę pielęgniarki. Zaobserwowano istotne statystycznie zależności pomiędzy wiedzą a świadomością występowania i konsekwencji zdrowotnych nadciśnienia tętniczego u osób hemodializowanych i personelu medycznego. Niedostateczna wiedza i utrudniona komunikacja pomiędzy członkami personelu medycznego i pacjentami stanowiły główne przyczyny braku skutecznej kontroli ciśnienia tętniczego u chorych hemodializowanych w czasie i pomiędzy zabiegami dializ.

(NEFROL DIAL POL 2023; 27: e127-e134)

The role of the nurse in the control of arterial blood pressure in chronic hemodialysis patients

 Despite advances in dialysis techniques and pharmacological treatment, most dialysis patients still do not achieve satisfactory blood pressure control. One of the factors causing ineffectiveness of treatment is the failure or delay of medical staff, including a nurse directly involved in conducting the dialysis procedure, to take action to optimize therapy. This phenomenon, known as therapeutic inertia, poses a significant challenge to various areas of medicine, including chronic dialysis. Proper cooperation between the patient and the medical staff is necessary to avoid therapeutic inertia. The nurse’s passive attitude adversely affects the quality of care. The aim of the study was to assess the relationship between nurses’ knowledge of the principles of hypertension treatment and the degree of compliance with therapeutic recommendations by chronic hemodialysis patients, as well as to identify the causes of therapeutic inertia in the treatment of hypertension in this population of patients. A survey was conducted among patients and nursing staff, as well as an analysis of the medical records of chronic hemodialysis patients. A total of 162 participants were surveyed, including 74 hemodialysis patients in 5 dialysis centers and 88 dialysis nurses. The study results indicated the important role of the hemodialysis patients in self-control and preventing therapeutic inertia in the treatment of hypertension, their cooperation with the therapeutic team, and the key role of the nurse in preventing therapeutic inertia in hypertension in hemodialysis patients. Statistically significant relations were observed between knowledge and awareness of the occurrence and health consequences of hypertension in hemodialysis patients and medical staff. Insufficient knowledge and difficult communication between medical staff members and patients were identified as the main reasons for the lack of effective blood pressure control in hemodialysis patients during and between dialysis sessions.

(POL NEPHROL DIAL 2023; 27: e127-e134)