Paulina ZEGARTOWSKA
Wydział Lekarski, Kierunek Dietetyka, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie
Paulina DUMNICKA
Zakład Diagnostyki Medycznej,Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie
Kierownik: dr hab. n. med. Ryszard Drożdż
Anna ZĄBEK-ADAMSKA
Zakład Diagnostyki Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie
Kierownik: dr n. med. Barbara Maziarz
Agnieszka GALA-BŁĄDZIŃSKA
Kliniczny Szpital Wojewódzki nr 2 im. Królowej Jadwigi w Rzeszowie, Oddział Dializoterapii
Kierownik Oddziału: dr n. med. Agnieszka Gala-Błądzińska
Maria KAPUSTA
Elżbieta CHMIEL
Wydział Lekarski, Kierunek Dietetyka, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie
Małgorzata MAZUR-LASKOWSKA
Zakład Diagnostyki Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie
Kierownik: dr n. med. Barbara Maziarz
Barbara MAZIARZ
Zakład Diagnostyki Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie
Kierownik: dr n. med. Barbara Maziarz
Marek KUŹNIEWSKI
Katedra i Klinika Nefrologii, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie
Kierownik: Prof. dr hab. Władysław Sułowicz
Beata KUŚNIERZ-CABALA
Kliniczny Szpital Wojewódzki nr 2 im. Królowej Jadwigi w Rzeszowie, Oddział Dializoterapii
Kierownik Oddziału: dr n. med. Agnieszka Gala-Błądzińska
Cel badań stanowiła analiza zależności między wybranymi wskaźnikami stanu odżywienia, a wskaźnikami gospodarki żelazem oraz parametrami czerwonokrwinkowymi u pacjentów przewlekle dializowanych. Materiał i metody badań: Oceniono grupę 78 pacjentów w 5. stadium przewlekłej choroby nerek, leczonych hemodializami w Klinice Nefrologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Średni wiek pacjentów wynosił 57±14 lat, a mediana czasu dializoterapii 5 (3-14) miesięcy. Oceniono stężenia albuminy, prealbuminy (PRE), białka C-reaktywnego (CRP) i kwaśnej α1-glikoproteiny (AAG) w surowicy i wyliczono wskaźniki stanu odżywienia: wskaźnik prognostyczny Glasgow (GPS), prognostyczny wskaźnik odżywienia i stanu zapalnego (PINI),
surowiczy wskaźnik nowotworowy (CSI) oraz CRP/PRE.
Wyniki: Zaobserwowano istotne ujemne korelacje między logarytmem naturalnym (ln) ze stężenia żelaza a ln(CSI) (R=-0,29; p=0,009); utajoną zdolnością wiązania żelaza (UIBC), a ln(CRP/PRE) (R=-0,30; p=0,009) i ln(PINI) (R=-0,30; p=0,007) oraz całkowitą zdolnością wiązania żelaza (TIBC), a ln(CSI) (R=-0,24; p=0,032), ln(CRP/PRE) (R=-0,39; p<0,001) i ln(PINI) (R=-0,40; p<0,001). Pacjenci z GPS=2 wykazywali istotnie niższe od pozostałych wartości UIBC (20,8±10,4 vs. 30,9±9,1 µmol/L; p=0,011) i TIBC (34,4±7,4 vs. 43,4±8,8 µmol/L; p=0,018). Wskaźnik anizocytozy (RDW-CV) korelował dodatnio z ln(CSI) (R=0,30; p=0,008), ln(CRP/ PRE) (R=0,40; p<0,001) i ln(PINI) (R=0,36; p=0,001). Pacjenci z GPS=0 wykazywali
niższe wartości RDW-CV w porównaniu z pacjentami z GPS=1 lub 2 (14,3±1,3vs. 15,4±1,5%; p=0,001).
Wnioski: Zaobserwowano istotne statystycznie związki badanych wskaźników odżywienia ze wskaźnikami gospodarki żelazem, wskazując na związek niedożywienia i towarzyszącego mu stanu zapalnego z zaburzoną gospodarką żelazem u pacjentów hemodializowanych. Bardziej nasilone niedożywienie było związane z większą anizocytozą erytrocytów.
(NEFROL. DIAL. POL. 2016, 20, 183-188)
Aim of the study was to analyze the relationships of nutritional status markers with iron metabolism parameters and red blood cell indices in patients treated with maintenance dialysis.
Material and methods: The study included 78 patients in stage 5 chronic kidney disease, treated with hemodialysis in Nephrology Department, University Hospital in Kraków, Poland. Mean age of patients was 57±14 years and median dialysis duration 5 (3-14) months. We assessed serum concentrations of albumin, prealbumin (PRE), C-reactive protein (CRP) and acid α1-glycoprotein (AAG) and calculated the indices of nutritional status: Glasgow prognostic score (GPS), Prognostic inflammatory and nutritional index (PINI), serum cancer index (CSI) and CRP/PRE.
Results: Significant negative correlations were observed between natural logarithm (ln) of iron concentration and ln(CSI) (R=-0.29; p=0.009); unsaturated iron binding capacity (UIBC) with ln(CRP/PRE) (R=-0.30; p=0.009) and ln(PINI)
(R=-0.30; p=0.007) and total iron binding capacity (TIBC) with ln(CSI) (R=-0.24; p=0.032), ln(CRP/PRE) (R=-0.39; p<0.001) and ln(PINI) (R=-0.40; p<0.001). Patients with GPS=2 presented significantly lower UIBC (20.8+/-10.4 vs. 30.9+/-9.1 µmol/L;
p=0.011) and TIBC (34.4+/-7.4 vs. 43.4+/-8.8 µmol/L; p=0.018) comparing to the rest of the group. Anisocytosis index (RDW-CV) positively correlated with ln(CSI) (R=0.30; p=0.008), ln(CRP/PRE) (R=0.40; p<0.001) i ln(PINI) (R=0.36; p=0.001).
Patients with GPS=0 had lower RDW-CV values than those with GPS=1 or 2 (14.3+/-1.3 vs. 15.4+/-1.5%; p=0.001).
Conclusions: We observed statistically significant relationships between studied indices of nutritional status and the markers of iron metabolism, which confirmes the association between malnutrition with concomitant inflammatory state and altered iron metabolism in hemodialyzed patients. More pronounced malnutrition was associated with greater red blood cells’ anisocytosis.
(NEPROL. DIAL. POL. 2016, 20, 183-188)