Barbara Lisowska-Myjak
Ewa Skarżyńska
Katedra i Zakład Biochemii i Chemii Klinicznej Warszawski Uniwersytet Medyczny
Kierownik: Prof. dr hab. Grażyna Nowicka
Wzrost kumulacji toksycznych metabolitów w przebiegu niewydolności nerek może być przyczyną zróżnicowanych i często trudnych do interpretacji objawów klinicznych. W warunkach prawidłowych nerkowy filtr kłębuszkowy oczyszcza
organizm z cząsteczek o masie cząsteczkowej do 58 kDa. Zróżnicowany skład i stężeń w osoczu substancji zatrzymanych w organizmie zależy z jednej strony od obniżenia filtracji kłębuszkowej lub metabolizmu nerkowego, z drugiej natomiast dotyczy składników swoiście powiązanych z procesami metabolicznymi, funkcją i uszkodzeniem różnych typów komórek i narządów nie-nerkowych. Udowodnienie toksyczności tych składników i wyjaśnienie ich powiązań z wielonarządowymi objawami klinicznymi podlega ścisłym kryteriom, dotyczącym ustalenia ich budowy, charakterystyki biologicznej oraz roli w rozwoju procesów
patologicznych. We współczesnej diagnostyce laboratoryjnej brakuje odpowiednich wskaźników dla oceny pełnego obrazu złożonej toksyczności składników mocznicowych zakumulowanych w przebiegu kolejnych etapów niewydolności
nerek. Wyłania się pilna potrzeba poszukiwania bardziej swoistych w porównaniu z mocznikiem i kreatyniną parametrów, dostarczających logicznych podstaw dla nowych działań terapeutycznych skutecznie zabezpieczających lub spowalniających wielonarządowe uszkodzenia wywołane obecnością tych toksyn. W przedstawionej pracy zaprezentowano podejmowane próby klasyfikacji trucizn mocznicowych, z uwzględnieniem ich właściwości chemicznych, udziału w procesach patofizjologicznych oraz lokalizacji narządowej ich tworzenia a także przeanalizowano zasady ustalania ich toksyczności. Fakty zaprezentowane w tej pracy wyraźnie pokazują, że do chwili obecnej została wyjaśniona zaledwie niewielka część tych problemów.
(NEFROL. DIAL. POL. 2015, 19, 81-86)
ncreased accumulation of toxic metabolites in the course of renal dysfunction may cause various clinical symptoms which frequently are difficult to interpret. In health, renal glomerular filtration clears particles with the molecular weight of
up to 58 kDa from the blood. Diverse plasma composition and concentration of the retained products is due to reduced glomerular filtration or renal metabolism while some compounds are specifically associated with particular metabolic
processes, and the impaired function and damage of different non-renal cell types and organs. Proving the toxicity of such compounds and explaining their relationship to multi-organ clinical symptoms must satisfy strict criteria employed
to determine the parameters of their structure and biological characteristics as well as their role in the development of pathological processes. In contemporary laboratory diagnostics there are no suitable markers for use in comprehensive
evaluation of complex toxicity of uraemic compounds accumulated in successive stages of developing renal dysfunction. Novel parameters are needed, more specific than urea and creatinine, to provide a sound basis for treatments which would effectively protect against or slow down multiple organ injury caused by uraemic toxins. This study presented a classification of uraemic compounds, based on their chemical properties, role in pathophysiological processes and the organs where they are formed and discuss the principles of determining their toxicity. It may be concluded that up to now only a fraction of these issues has been elucidated.
(NEPROL. DIAL. POL. 2015, 19, 81-86)