Magdalena JABŁOŃSKA
Oddział Nefrologii Specjalistycznego Szpitala im dr Tytusa Chałubińskiego w Radomiu
Ordynator: Dr n. med. Antoni Sokalski
Arkadiusz LUBAS
Klinika Chorób Wewnętrznych, Nefrologii i Dializoterapii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie
Kierownik: Prof. nadzw. dr hab. n. med. Stanisław Niemczyk
Antoni SOKALSKI
Oddział Nefrologii Specjalistycznego Szpitala im dr Tytusa Chałubińskiego w Radomiu
Ordynator: Dr n. med. Antoni Sokalski
Stanisław NIEMCZYK
Klinika Chorób Wewnętrznych, Nefrologii i Dializoterapii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie
Kierownik: Prof. nadzw. dr hab. n. med. Stanisław Niemczyk
Wstęp: Pacjenci z przewlekłą chorobą nerek znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka rozwoju zaburzeń funkcji poznawczych, które nasilają się wraz z progresją choroby.
Celem pracy była analiza doniesień naukowych, dotyczących mechanizmów powstawania i następstw zaburzeń funkcji poznawczych u chorych z przewlekłą chorobą nerek.
Materiał i Metodyka: Systematyczny przegląd literaturowy w oparciu o bazę PubMed. Zakres zebranych publikacji dotyczył metod oceny, patogenezy, czynników ryzyka i następstw zaburzeń funkcji poznawczych.
Wyniki: Spośród wyszukanych wstępnie 1080 publikacji do dalszej analizy zakwalifikowano 108 prac. Analiza wykazała, że testy neuropsychologiczne, w szczególności MMSE i TMT są najczęściej wybieraną metodą przesiewową
badania funkcji poznawczych u pacjentów z PChN. Czynniki ryzyka sercowo- -naczyniowego, czynniki behawioralne, terapia, toksyny mocznicowe, zaburzenia hormonalne, neurodegeneracja, deficyt genu Klotho i współchorobowość mają
istotny wpływ na rozwój zaburzeń funkcji poznawczych. Zaburzenia te korelują ze wzrostem częstości hospitalizacji, śmiertelności i pogorszeniem jakości życia pacjentów.
Wnioski: Główny patomechanizm leżący u podłoża zaburzeń poznawczych
u chorych z PChN jest związany z dysfunkcją śródbłonka. Pozostałymi przyczynami są zaburzenia elektrolitowe, zaburzenia mózgowego przepływu krwi oraz przewodnictwa nerwowego. Zaburzenia poznawcze pogarszają rokowanie i przebieg PChN.
(NEFROL. DIAL. POL. 2017, 21, 7-13)
Introducion: Patients with chronic kidney disease constitute a high-risk group for developing cognitive dysfunctions which is intensify with CKD progression.
The aim of this study was an analysis of scientific reports, concerning formation mechanisms and consequences of cognitive dysfunctions in patients with chronic kidney disease.
Material and Methods: Systematic review of PubMed database. Scope for studies includes assessment methods, pathogenesis, risk factors and consequences of cognitive dysfunctions
Results: Out of 1080 studies selected at first, 108 studies were qualified for further analysis. The analysis showed that in CKD patients neuropsychological tests, particularly MMSE and TMT are most frequently used to detect cognitive
dysfunctions. Cardiovascular and behavioral risk factors, therapy, uremic toxins, endocrine disorders, neurodegeneration, Klotho gene deficiency and comorbidity have a significant impact on cognitive dysfunctions. These disorders correlate
with higher prevalence of hospitalization and mortality as well as with deterioration of patients’ quality of life.
Conclusions: Endothelial impairment is the main mechanism underlying cognitive dysfunctions in CKD patients. Other mechanisms include electrolyte imbalance, abnormalities of cerebral blood flow and neural transmission. Cognitive dysfunctions contribute to the worse prognosis and course of chronic kidney disease.
(NEPROL. DIAL. POL. 2017, 21, 7-13)