Jerzy PRZEDLACKI
Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych, Warszawski Uniwersytet Medyczny;
Kierownik: Prof. dr hab. med. Joanna Matuszkiewicz-Rowińska
Jolanta BUCZYŃSKA-CHYL
Oddział Dializ, Radomski Szpital Specjalistyczny im dr. Tytusa Chałubińskiego w Radomiu
Piotr KOŹMIŃSKI
Centrum Dializ Fresenius Mława
Marek STOPIŃSKI
Oddział Chorób Wewnętrznych, Szpital Zachodni im. Jana Pawła II w Grodzisku Mazowieckim
Ewa NIEMCZYK
Oddział Chorób Wewnętrznych, Szpital Zachodni im. Jana Pawła II w Grodzisku Mazowieckim
Centrum Dializ Fresenius Płońsk
Edyta GIEGLIS
Centrum Dializ Fresenius Otwock
Paweł ŻEBROWSKI
Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych, Warszawski Uniwersytet Medyczny;
Kierownik: Prof. dr hab. med. Joanna Matuszkiewicz-Rowińska
Ewa WOJTASZEK
Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych, Warszawski Uniwersytet Medyczny;
Kierownik: Prof. dr hab. med. Joanna Matuszkiewicz-Rowińska
Mariusz MIECZKOWSKI
Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych, Warszawski Uniwersytet Medyczny;
Kierownik: Prof. dr hab. med. Joanna Matuszkiewicz-Rowińska
Rafał GAWRON
Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych, Warszawski Uniwersytet Medyczny;
Kierownik: Prof. dr hab. med. Joanna Matuszkiewicz-Rowińska
Andrzej PODGÓRZAK
Centrum Dializa sp. z o.o., ul. Jabłoniowa 27, 41-200 Sosnowiec, oddział Siedlce, Oddział Nefrologii i
Dializoterapii, Siedlce
Jolanta WŚCIŚLAK
Centrum Dializa sp. z o.o., ul. Jabłoniowa 27, 41-200 Sosnowiec, oddział Siedlce, Oddział Nefrologii i
Dializoterapii, Siedlce
Janusz GROCHOWSKI
Oddział Internistyczno-Nefrologiczny ze Stacją Dializ,
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
Zespół Zakładów w Makowie Mazowieckim
Małgorzata KĘDZIERSKA
Oddział Internistyczno-Nefrologiczny ze Stacją Dializ,
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
Zespół Zakładów w Makowie Mazowieckim
Bożenna KACZANOWSKA
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „CENTRUM DIALIZA” Sp. z o.o. - Stacja dializ w Pruszkowie
Agnieszka WYSZYŃSKA
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „CENTRUM DIALIZA” Sp. z o.o. - Stacja dializ w Pruszkowie
Zofia SITKOWSKA-KURZEC
Centrum Dializ Fresenius Wołomin
Centrum Dializ Fresenius Ostrołęka
Wiesław KLATKO
Oddział Nefrologiczny, Specjalistyczny Szpital Wojewódzki w Ciechanowie
Ryszard GELLERT
Oddział Chorób Wewnętrznych Klinika Nefrologii, Szpital Bielański w Warszawie
Dorota DANIEWSKA
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Centrum Dializy i Diagnostyki” - Ośrodek Leczenia Chorób Nerek, Szpital Bielański w Warszawie
Dariusz OSUCH
Oddział Chorób Wewnętrznych Klinika Nefrologii, Szpital Bielański w Warszawie
Dariusz STRYJEWSKI
Centrum Dializ Fresenius Płońsk
Stacja Dializ, Szpital Praski p.w. Przemienienia Pańskiego w Warszawie
Marek ŚWITALSKI
Oddział Nefrologiczny, Wojewódzki Szpital Zespolony im. Marcina Kacprzaka w Płocku
Arkadiusz PIOTROWSKI
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „CENTRUM DIALIZA” Sp. z o.o. - Stacja dializ w Pruszkowie
Oddział Nefrologiczny, Wojewódzki Szpital Zespolony im. Marcina Kacprzaka w Płocku
Piotr KĘDZIERSKI
Stacja Dializ, B. Braun Avitum Poland Sp. z o.o. w Garwolinie
Andrzej RYDZEWSKI
Klinika Chorób Wewnętrznych, Nefrologii i Transplantologii, Centralny Szpital Kliniczny MSW w Warszawie
Bartosz FIDERKIEWICZ
Klinika Chorób Wewnętrznych, Nefrologii i Transplantologii, Centralny Szpital Kliniczny MSW w Warszawie
Magdalena WYPYCH-BIRECKA
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Diaverum w Warszawie
Dorota ŚLIWICKA
Centrum Dializ Fresenius Sochaczew
Magdalena DURLIK
Klinika Medycyny Transplantacyjnej i Nefrologii, Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus w Warszawie
Mirosław GRZESZCZYK
Klinika Medycyny Transplantacyjnej i Nefrologii, Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus w Warszawie
Antoni SOKALSKI
Oddział Dializ, Radomski Szpital Specjalistyczny im dr. Tytusa Chałubińskiego w Radomiu
Marek PAPLIŃSKI
Oddział Nefrologiczny ze Stacją Dializ, Szpital Powiatowy im. Zbigniewa Koprowskiego w Sokołowie Podlaskim
Jakub HARTMAN
Centrum Dializ Fresenius Ostrów Mazowiecka
Jacek IMIELA
Oddział I Wewnętrzny, Międzyleski Szpital Specjalistyczny w Warszawie
Robert MAŁECKI
Oddział Nefrologiczny, Międzyleski Szpital Specjalistyczny w Warszawie
Agnieszka BOLESTA
Oddział Nefrologiczny, Międzyleski Szpital Specjalistyczny w Warszawie
Stanisław NIEMCZYK
Klinika Chorób Wewnętrznych, Nefrologii i Dializoterapii, Wojskowy Instytut Medyczny
Wojciech KLIMM
Klinika Chorób Wewnętrznych, Nefrologii i Dializoterapii, Wojskowy Instytut Medyczny
Przemysław WIERZBICKI
Oddział Chorób Wewnętrznych i Nefrologii ze Stacją Dializ, Szpital Powiatowy w Wołominie
Joanna GORCZYŃSKA
Oddział Chorób Wewnętrznych i Nefrologii ze Stacją Dializ, Szpital Powiatowy w Wołominie
Mirosław PIÓRECKI
Stacja Dializ, „AVOXOVA” Specjalistyczny Ośrodek Medyczny w Warszawie
Sewer GOŁĘBIEWSKI
Klinika Chorób Wewnętrznych, Nefrologii i Transplantologii, Centralny Szpital Kliniczny MSW w Warszawie
Stacja Dializ, Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej w Warszawie
Roman HORBACZ
Centrum Dializ Fresenius Radom
Joanna MATUSZKIEWICZ-ROWIŃSKA
Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych, Warszawski Uniwersytet Medyczny;
Kierownik: Prof. dr hab. med. Joanna Matuszkiewicz-Rowińska
Częstość złamań kości u chorych przewlekle dializowanych w Polsce nie jest znana. Celem tego rocznego prospektywnego badania obserwacyjnego była ocena częstości występowania niskoenergetycznych złamań kości u chorych
dializowanych w woj. mazowieckim. Badanie przeprowadzono w grupie 1221 pacjentów (714 mężczyzn i 507 kobiet), co stanowiło 57,2% wszystkich dializowanych na początku 2010 roku). Ostatecznej analizie poddano 999 pacjentów, którzy ukończyli roczną obserwację lub przebyli złamanie kości (9 pacjentów), a następnie zmarli lub mieli wykonane przeszczepienie nerki w ciągu obserwacji. Niskoenergetyczne złamanie kości wystąpiło 43 razy u 42 pacjentów. Dotyczyło ono: biodra (n=9), kręgosłupa (n=7), kości łonowej (n=5), kości promieniowej (n=5), kości nadgarstka (n=4), żeber (n=4), kości ramiennej (n=2), i innej lokalizacji (n=7). Stwierdzono czternastokrotnie częstsze występowanie złamania biodra w całej badanej grupie w porównaniu do dorosłej populacji polskiej ≥18 r.ż., a sześciokrotnie częstsze w grupie ≥50 r.ż. Kiedy porównano oddzielnie dane
dotyczące kobiet i mężczyzn w wieku ≥50 lat, wzrost częstości złamań nie był istotny statystycznie. Po uwzględnieniu hipotetycznych danych dla całej populacji polskiej pacjentów dializowanych na początku 2010 roku (założono podobną
częstość występowania złamań i podobne proporcje mężczyzn do kobiet w badanej grupie i w ogólnej populacji dializowanych pacjentów) wykazano istotny wzrost częstości złamania biodra oddzielnie dla dializowanych kobiet i mężczyzn w wieku ≥65 lat. Ze względu na brak polskich danych na temat częstości złamań kości o innej lokalizacji nie przeprowadzono podobnej analizy w tym zakresie. Uzyskane dane świadczą o wzroście ryzyka złamania biodra u dializowanych pacjentów w porównaniu do ogólnopolskiej populacji. Istotne byłoby uzyskanie pełnych danych dotyczących częstości złamania kości w całej grupie chorych
leczonych dializami, np. poprzez uzupełnienie raportu o stanie dializoterapii o pytanie dotyczące złamań kości.
(NEFROL. DIAL. POL. 2015, 19, 116-121)
The incidence of bone fractures in dialysis patients is not known in Poland. The aim of the one-year prospective observational study was to assess an incidence of bone fractures in this population in Mazovia region. The study was performed in a group of 1221 patients (714 men and 507 women; 57.2% of all dialyzed in early 2010) in Mazovia region. Final analysis included 999 patients who completed one-year observation or who died or underwent kidney transplantation during the study but had had a bone fracture before that. There were 43 fractures in 42 patients: 9 hip fractures, 7 spinal, 5 pubic, 5 radial, 4 carpal,
2 humeral, 4 rib fractures, and 7 at other sites. The occurrence of hip fractures in the whole studied group was 14 times higher than in Polish population aged ≥18 years and 6 times higher in those aged ≥50 years. However, when compared
separately for men and women aged ≥50 years, an increase in the incidence of hip fractures was not statistically significant. After taking into account the hypothetical data for the entire Polish dialysis population at the beginning of
2010 (this assume a similar incidence of hip fractures and the same proportion of men and women in the studied group and the general population of dialysis patients) the analysis showed a significant increase in the incidence of hip fracture, separately for men and women aged ≥65 years (the data on the number of dialysis patients in Poland aged ≥50 years are not available). The results show an increase in the risk of hip fracture in patients on dialysis as compared to the Polish general population. It would be important to obtain complete data on the nationwide incidence of bone fractures in this group of patients for example
by supplementing the report on the renal replacement therapy in Poland with questions about fractures.
(NEPROL. DIAL. POL. 2015, 19, 116-121)