The beneficial influence of statins on apoB concentration, apoB/apoAI ratio and non-HDL cholesterol as the potential markers of cardiovascular risk in patients with chronic kidney disease treated conservatively

Actual condition of renal replacement therapy in Poland in year 2017
12 April 2021
Causes of disqualification of wait-listed potential kidney transplant recipients during matching procedure
12 April 2021

Monika Czaplińska Agnieszka Ćwiklińska Ewa Wieczorek Barbara Kortas-Stempak Agnieszka Kuchta Maciej Jankowski Alicja Dębska-Ślizień Ewa Król

The beneficial influence of statins on apoB concentration, apoB/apoAI ratio and non-HDL
cholesterol as the potential markers of cardiovascular risk in patients with chronic kidney disease treated
conservatively

Monika Czaplińska

Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych, Gdański Uniwersytet Medyczny ul. Dębinki 7, 80-952 Gdańsk
Kierownik: Prof. dr hab. med. Alicja Dębska-Ślizień


Agnieszka Ćwiklińska

Zakład Chemii Klinicznej, Gdański Uniwersytet Medyczny, ul. Dębinki 7, 80-211 Gdańsk
Kierownik: Dr hab. Maciej Jankowski, Prof. GU


Ewa Wieczorek

Zakład Chemii Klinicznej, Gdański Uniwersytet Medyczny, ul. Dębinki 7, 80-211 Gdańsk
Kierownik: Dr hab. Maciej Jankowski, Prof. GU

Barbara Kortas-Stempak

Zakład Chemii Klinicznej, Gdański Uniwersytet Medyczny, ul. Dębinki 7, 80-211 Gdańsk
Kierownik: Dr hab. Maciej Jankowski, Prof. GU


Agnieszka Kuchta

Zakład Chemii Klinicznej, Gdański Uniwersytet Medyczny, ul. Dębinki 7, 80-211 Gdańsk
Kierownik: Dr hab. Maciej Jankowski, Prof. GU

Maciej Jankowski

Zakład Chemii Klinicznej, Gdański Uniwersytet Medyczny, ul. Dębinki 7, 80-211 Gdańsk
Kierownik: Dr hab. Maciej Jankowski, Prof. GU

Alicja Dębska-Ślizień

Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych, Gdański Uniwersytet Medyczny
ul. Dębinki 7, 80-952 Gdańsk
Kierownik: Prof. dr hab. med. Alicja Dębska-ŚlizieńEwa Król

Korzystny wpływ statyn na stężenie apoB, współczynnika apoB/apoAI oraz cholesterolu nie-HDL jako potencjalnych markerów oceny ryzyka sercowo-naczyniowego u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek leczonych zachowawczo

Wstęp: Pacjenci z przewlekłą chorobą nerek (PChN) obarczeni są wysokim ryzykiem śmiertelności z powodu powikłań sercowo-naczyniowych, u których podłoża leżą m.in. zaburzenia gospodarki lipidowej. Statyny mają udowodnioną skuteczność w redukowaniu tego ryzyka. Wskazaniem do rozpoczęcia leczenia statynami w populacji osób z PChN leczonych zachowawczo jest
wysokie ryzyko sercowo-naczyniowe, a nie wyłącznie podwyższone stężenie cholesterolu zawartego w lipoproteinach o niskiej gęstości (LDL-CH) brane pod uwagę dla populacji ogólnej.
Cel pracy: Ocena wpływu przyjmowania inhibitorów HMG-CoA na stężenie apolipoproteiny B (apoB), apolipoproteiny AI (apoAI), współczynnika apoB/ apoAI oraz nie-HDL-cholesterol (nie-HDL-CH) w populacji chorych z PChN leczonych zachowawczo oraz ocena ich przydatności jako potencjalnych czynników pomocnych w szacowaniu ryzyka sercowo-naczyniowego w PChN.
Materiał i Metodyka: Do badania włączono 90 chorych z PChN w stadium G3-G4 pozostających pod opieką Poradni Nefrologicznej UCK w Gdańsku. Kryteriami wyłączenia z badania były: cukrzyca, choroba wątroby, czynne zakażenie, białkomocz nerczycowy, aktywna choroba nowotworowa, leczenie immunosupresyjne, w tym sterydoterapia oraz terapia hipolipemizująca innymi preparatami niż statyny. Oceniono tradycyjne czynniki ryzyka ChSN na podstawie wywiadu z chorym i dostępnej dokumentacji medycznej. Z pobranych na czczo próbek krwi oznaczono podstawowy profil lipidowy, VLDL izolowano metodą ultrawirowania, stężenia apoB100, apoAI były mierzone w surowicy za pomocą metody immunonefelometrycznej. Wskaźnik filtracji kłębuszkowej oszacowano przy użyciu wzoru CKD-EPI. Badaną populację podzielono na grupy: nieprzyjmujących (grupa 0, n = 42) i przyjmujących (grupa 1, n = 48) statyny.
Wyniki: Pacjenci z grupy 1 mieli statystycznie istotnie niższe stężenie apoB (p < 0,001), współczynnika apoB/apoAI (p = 0,003) oraz cholesterolu nie-HDL (p < 0,001) w surowicy w porównaniu do chorych nieleczonych.
Wnioski: Statyny wpływają na obniżenie stężenia apoB, współczynnika apoB/apoAI oraz stężenia nie-HDL-CH w surowicy u chorych z PChN leczonych zachowawczo. Parametry te w toku dalszych badań mogą okazać się użytecznymi wskaźnikami prognostycznymi w ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego oraz określaniu wskazań do rozpoczęcia leczenia inhibitorami HMG CoA w populacji osób z upośledzoną czynnością nerek.
(NEFROL. DIAL. POL. 2018, 22, 141-147)

The beneficial influence of statins on apoB concentration, apoB/apoAI ratio and non-HDL cholesterol as the potential markers of cardiovascular risk in patients with chronic kidney disease treated conservatively

Introduction: Patients with chronic kidney disease (CKD) are of the high risk of mortality due to cardiovascular complications caused by, inter alia, lipid abnormalities. Statins were proved to reduce the risk. High cardiovascular risk, but not only the concentration of cholesterol contained in low density lipoproteins (LDL-C) as in general population is the indication to starting statin therapy in CKD patients treated conservatively.
Aim: Assessment of the influence of HMG-CoA inhibitors therapy on apolipoprotein B (apoB), apolipoprotein AI (apoAI), apoB/apoAI ratio and non-HDL-C concentration in CKD population treated conservatively as well as the assessment of their utility as potential factors helpful in the evaluation of cardiovascular risk in CKD patients.
Material and Methods: 90 adult CKD patients at the stage from 3 to 4 being under the care of the Outpatient Nephrology Clinic of the University Clinic Center in Gdańsk were included into the study. The exclusion criteria included: diabetes, liver diseases, infections, nephrotic proteinuria, active neoplasm, immunosuppressive treatment including steroids, heparin treatment due to lipoprotein lipase activation, and hypolipidemic agents except statins. Traditional cardiovascular risk factors were assessed on the basis of interview with patients and available medical documentation. From blood samples obtained after an overnight fasting basic lipid profile was measured, VLDL was isolated from blood serum by ultracentrifugation, apo B-100 and apoAI were measured by immunonephelometry. Serum creatinine was measured using the enzymatic method that has calibration traceable to an IDMS reference measurement procedure. CKD- -EPI equation was used to estimate GFR. The study population was divided into: non-treated with statins (group 0, n = 42) and treated with statins (group I, n = 48).
Results: Patients from group 1 had statistically significantly lower apoB concentration (p < 0.001), apoB/apoAI ratio
(p = 0.003) and non-HDL-C (p < 0.001) in the serum in comparison to non-treated patients with statins.
Conclusions: Statins influences on reduction of apoB concentration, apoB/apoAI ratio and non-HDL-C in the serum
of CKD patients treated conservatively. These parameters in further research could become useful prognostic indicators in the assessment of cardiovascular risk and starting statins therapy in population with impaired kidney function.
(NEPROL. DIAL. POL. 2018, 22, 141-147)